Duurzaamheid
Waterschappen bewust van terugdringen CO₂ -uitstoot
Waterschappen zijn zich bewust van hun taak om de CO₂-uitstoot terug te dringen. Om in 2025 energieneutraal te zijn, moet er wel evenwicht zijn tussen wat financieel en organisatorisch gedragen kan worden. Hoe dat kan worden gerealiseerd, leest u in onderstaand artikel van BN de Stem.
BN de Stem | Op zoek naar de balans - 26/07/2017 | Erik van Lith
Waterschappen spelen bij de uitvoering van hun taken in op de verandering van het klimaat. Niet alleen door tijdig maatregelen te nemen bij meer extreme natte en droge periodes. Ze beperken het gebruik van fossiele brandstoffen en daarmee de uitstoot van CO2. Een teveel aan CO2 wordt gezien als een oorzaak van klimaatverandering. De waterschappen maken steeds meer gebruik van duurzame energiebronnen zoals windmolens, zonnepanelen, warmtekracht, warmte en koude uit oppervlaktewater, groene stroom en biogasopwekking bij rioolwaterzuivering. Ze streven ernaar in 2025 energieneutraal te zijn; dat wil zeggen dat alleen nog gebruik wordt gemaakt van duurzame energiebronnen. Is dat realistisch?
De Energiefabriek in Tilburg
(FOTO waterschap de dommel)
Doorlooptijden
De afgelopen jaren investeerden de waterschappen miljoenen in energieopwekking. Uit de klimaatmonitor van de waterschappen van 2016 blijkt dat inmiddels 30 procent van het totale energieverbruik opgewekt wordt door eigen energie (voornamelijk biogas) en daarnaast 6 procent door wind- en zonne-energie op eigen terrein. Een flinke stap, maar dan rest nog wel een fors deel van de energieopgave. Tegelijkertijd moeten waterschappen stevig investeren in aanpak van overstromingsrisico's, wateroverlast en verdroging en verbetering van de waterkwaliteit. De financiële druk is hoog. Waterschappen willen hun taken goed blijven uitvoeren, maar dan wel tegen beheersbare kosten en tarieven.
Er is niet alleen financiële druk. Ook van de ambtelijke organisatie van een waterschap wordt veel verwacht. Jaren gaan vooraf, tot een idee of initiatief geheel of gedeeltelijk kan worden opgeleverd en feitelijk bijdraagt aan duurzaam opgewekte energie. Rekening moet worden gehouden met de benodigde doorlooptijd van alle procedures. Onlangs wees de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland nog op realiteit van doorlooptijden. Concreet voorbeeld is de oplevering van de energiefabriek in Tilburg. Door vertraging in oplevering zijn drie jaren verloren gegaan. Het realiseren van nieuwe projecten voor duurzame energie vraagt veel tijd en inspanning van alle betrokkenen.
"Waterschappen investeerden fors in energieopwekking"
In de ijskast
Daarnaast is draagvlak van de omgeving van belang. In zijn algemeenheid zal men veranderingen in een andere energievoorziening steunen. Energieprojecten kunnen een grote impact hebben op de leefomgeving. Daardoor kan er weerstand in de directe omgeving ontstaan, die serieus genomen moet worden. Dat kan uiteindelijk betekenen dat voorgenomen projecten in de ijskast worden gezet. In ieder geval moeten omwonenden participeren, zodat zij hun steun voor bepaalde projecten kunnen geven. Tevens kunnen particulieren, ondernemers en energiecoöperaties worden gevraagd met initiatieven te komen. Dan moet wel helder zijn, wat het waterschap voor hen kan betekenen.
Kortom, waterschappen zijn zich bewust van hun opgave om CO2 te beperken. Maar verwachtingen moeten wel in overeenstemming zijn met wat van waterschappen, hun inwoners en bedrijven gevraagd kan worden. Belangrijke voorwaarde voor het welslagen van de energieopgave bij waterschappen is het vinden van de balans. Deze balans veronderstelt een evenwicht tussen datgene wat in korte tijd moet gebeuren en wat financieel en organisatorisch gedragen kan worden. Waterschappen dienen ook voldoende aandacht te geven aan hun omgeving, zodat het noodzakelijke draagvlak ontstaat.
Het gaat bij de energieopgave van waterschappen om focus: formuleer voor de periode tot en met 2025 haalbare doelen en resultaten!
(Erik van Lith is lid van het algemeen bestuur van Waterschap De Dommel.)